Ten wpis stanowi część minicyklu poświęconego outsourcingowi. Wcześniej pisaliśmy już:
- o zmianach wprowadzanych ustawą z 20 marca 2025 r.,
- oraz o tym, jak właściwie skonstruować umowę outsourcingową w modelu procesowym.
Przypomnijmy – nowa ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom (Dz.U. z 2025 r., poz. 621) ma na celu ograniczenie nadużyć związanych z tzw. outsourcingiem pracowniczym, w szczególności w odniesieniu do pracowników cudzoziemskich. Ustawodawca kieruje ostrze zmian w stronę podmiotów, które udostępniają cudzoziemców innym firmom, omijając przepisy o pracy tymczasowej.
Grzywna dla korzystającego z usług? Tylko pod pewnym warunkiem
Zgodnie z art. 84 ust. 11, grzywnie nie niższej niż 6000 zł podlega ten, kto powierza pracę cudzoziemcowi skierowanemu do wykonywania pracy przez podmiot niebędący agencją zatrudnienia.
W uzasadnieniu ustawy wskazano, że (…) Wykroczenia, o których mowa w art. 84 ust. 11, dotyczą podmiotów, które (…) korzystają z pracy cudzoziemców skierowanych przez podmioty niebędące agencjami pracy tymczasowej.
Znamię czasownikowe, a zatem zabroniona czynność polega na powierzeniu pracy cudzoziemcowi skierowanemu do wykonywania pracy przez podmiot inny niż agencja zatrudnienia.
Wydaje się jednak, że rzeczywisty zakres stosowania tego przepisu może być w praktyce ograniczony.
Powierzenie pracy – co to znaczy?
Definicję „powierzenia pracy cudzoziemcowi” zawiera art. 2 pkt 9 ustawy. To szerokie pojęcie, które obejmuje powierzenie cudzoziemcowi:
- wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego lub umowy o pracę nakładczą lub
- wykonywania pracy lub świadczenia usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umów cywilnoprawnych, w szczególności umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług, umowy o dzieło lub umowy o pomocy przy zbiorach w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo wykonywania pracy w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, lub
- pełnienia funkcji w zarządach osób prawnych wpisanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, lub spółek kapitałowych w organizacji, jeżeli cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- reprezentacji lub prowadzenia spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców KRS, jeżeli cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- pełnienia funkcji prokurenta przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców KRS, jeżeli cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach delegowania, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 3.
Powierzenie pracy oznacza zatem zaistnienie pomiędzy cudzoziemcem a podmiotem powierzającym pracę jednego z kilku stosunków prawnych wymienionych w art. 2 pkt 9 ustawy. Podmiotem tym w świetle art. 84 ust. 11 miałby być podmiot korzystający z usług outsourcingowych.
Jednakże usługi outsourcingu, tak w wariancie pracowniczym, jak i procesowym, polegają na tym, że pracodawcą jest usługodawca (outsourcer). Formalnie nie dochodzi zatem do powierzenia pracy przez zleceniodawcę.
Wykładnia rozszerzająca?
Art. 84 ust. 11 to przepis karny, co oznacza, że nie podlega wykładni rozszerzającej. Zakaz wykładni rozszerzającej w odniesieniu do przepisów karnych potwierdził to. Sąd Najwyższy m.in. w uchwale z dnia 28 lutego 2023 r. (sygn. I KZP 18/22). W efekcie – samo skorzystanie z usługi outsourcingowej z udziałem cudzoziemca nie wystarczy do nałożenia grzywny, jeśli nie powstał stosunek prawny wskazany w art. 2 pkt 9 pomiędzy cudzoziemcem a usługobiorcą.
To oznacza, że realna możliwość ukarania klienta usług outsourcingowych może być ograniczona, choć oczywiście nie można wykluczyć prób penalizacji w przypadku niejasnych lub pozornych relacji.
Co to oznacza w praktyce?
- Model outsourcingu z udziałem cudzoziemców pozostaje dopuszczalny, ale wymaga ostrożności.
- Konieczne jest prawidłowe skonstruowanie umowy – tak, by nie przerodziła się w obejście przepisów o pracy tymczasowej.
- Należy zadbać o rzeczywistą samodzielność usługodawcy – to on musi organizować pracę i ponosić odpowiedzialność za jej efekt.
Szczegółowo o tym, jak powinien wyglądać model outsourcingu procesowego i co powinna zawierać umowa – piszemy tutaj.
