Nie każdy produkt w opakowaniu jednostkowym to towar paczkowany. Sprawdź, kiedy Twoje produkty wymagają zgłoszenia do Okręgowego Urzędu Miar i spełnienia ustawowych obowiązków.
Poniżej przedstawiamy praktyczny poradnik dla producentów i importerów pomagający ustalić, czy dane produkty są towarami paczkowanymi.
Czy Twój produkt to towar paczkowany?
Wielu przedsiębiorców wprowadza na rynek produkty w opakowaniach jednostkowych: od ciastek, ryżu czy przypraw po zestawy gwoździ, śrub, zapałek, podkładek, kosmetyków i artykułów higienicznych. Nie każdy z nich wie, że w zależności od treści etykiety i sposobu pakowania produkt może podlegać rygorom ustawy o towarach paczkowanych.
W niniejszym wpisie wyjaśniamy:
- czym jest towar paczkowany w rozumieniu prawa;
- kiedy producent musi dokonać zgłoszenia do Urzędu Miar;
- jakie błędy najczęściej popełniają przedsiębiorcy.
Towar paczkowany – definicja ustawowa
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych, towarem paczkowanym jest każdy produkt, który:
- jest zapakowany jednostkowo – bez udziału nabywcy,
- ma określoną ilość nominalną (masę lub objętość),
- nie można zmienić jego zawartości bez uszkodzenia opakowania,
- jego masa lub objętość nie przekracza 50 kg lub 50 l.
Uwaga ! Liczba sztuk ≠ ilość nominalna
Jeśli opakowanie zawiera tylko zapis „100 szt.” bez wskazania masy lub objętości, to – co do zasady – nie będzie traktowane jako towar paczkowany.
Przykłady: czy Twój produkt podlega ustawie?
Produkt Opis Etykiety Podlega ustawie? Gwoździe pakowane w woreczku „500 g” ✅ Tak Śruby w pudełku „50 szt.” ❌ Nie Ciasteczka w foliowym opakowaniu „200 g” ✅ Tak Zapałki „100 szt.” (bez masy) ❌ Nie Ryż w torebce „500 g” ✅ Tak Kawa mielona w puszce „250 g” ✅ Tak Worki na śmieci „10 szt., długość 60 cm” ❌ Nie
Produkty, które zawierają tylko informację o liczbie sztuk, wymiarach lub gramaturze jednostkowej bez deklarowanej masy lub objętości całkowitej nie spełniają ustawowej definicji towaru paczkowanego.
Co oznacza stwierdzenie, że produkt jest towarem paczkowanym?
Jeśli Twój produkt spełnia powyższe kryteria, musisz liczyć się z następującymi obowiązkami:
- Dokonać zgłoszenie do Okręgowego Urzędu Miar (OUM);
W terminie 7 dni od rozpoczęcia paczkowania lub pierwszego importu. Zgłoszenia dokonuje się przez platformę SWITEŹ: https://switez.gum.gov.pl
- Kontrolować zgodność ilości rzeczywistej produktu z ilością nominalną;
Produkt musi zawierać ilość nie mniejszą niż zadeklarowana, z uwzględnieniem ustawowych tolerancji.
- Dokonywać kontroli wewnętrznej i odpowiednio ją dokumentować;
Pomiar musi być przeprowadzony wzorcowanym sprzętem, a jego wynik dokumentowany i archiwizowany (np. protokoły ważenia, deklaracje zgodności).
- Opakowanie twojego produkty powinno być odpowiednio oznakowane;
Na produkcie muszą znaleźć się takie informacje jak:
- ilość nominalną produktu (np. 500 g),
- firma paczkującego, zlecającego paczkowanie, sprowadzającego lubimportera,
- opcjonalnie symbol „℮” – pod warunkiem spełnienia dodatkowych wymagań jakościowych.
Najczęstsze błędy producentów i importerów
- Podanie masy mimo braku systemu kontroli
Wielu producentów deklaruje masę (np. „1 kg”), ale nie prowadzi żadnej wewnętrznej kontroli zgodności – co w razie kontroli skutkuje zarzutem naruszenia ustawy.
- Brak zgłoszenia faktu paczkowania do Okręgowego Urzędu Miar
Zaskakująco częsty błąd, szczególnie wśród mniejszych firm oraz importerów z Azji.
- Niejednoznaczne opisanie etykiet
Deklaracje takie jak „1 kg = ok. 300 szt.” bez wyjaśnienia, czy masa jest nominalna, wprowadzają w błąd i mogą prowadzić do sporów z Inspekcją Handlową.
- Łączenie produktów o różnych cechach w jednym opakowaniu
Mieszanie różnych długości, wag lub rodzajów w jednym opakowaniu (np. „śruby różnej długości 500 g”) bez dodatkowych informacji o rozkładzie może budzić zastrzeżenia nadzoru.
- Brak precyzji – np. zaokrąglanie masy bez kontroli stosowanie większej tolerancji niż ta narzucana przez ustawę
Zaokrąglenie deklarowanej ilości (np. „1 kg” dla opakowania o rzeczywistej masie 920 g) lub stosowanie większej tolerancji niż ta narzucana przez ustawę (np. „1 kg +-10%”) to klasyczny przypadek naruszenia.
Podsumowanie
Nie tylko żywność i kosmetyki podlegają przepisom ustawy o towarach paczkowanych. Jeśli wprowadzasz do obrotu dowolny produkt zapakowany jednostkowo z oznaczoną masą lub objętością, powinieneś upewnić się, czy nie obowiązują Cię przepisy o zgłoszeniu, kontroli jakości i etykietowaniu.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 maja 2009 r. o towarach paczkowanych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2255);
- Ustawa z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 222).
- Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 845).
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 lipca 2009 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów paczkowanych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 481).
- Dyrektywa 2007/45/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 września 2007 r. ustanawiająca zasady dotyczące nominalnych ilości produktów w opakowaniach jednostkowych, uchylająca dyrektywy Rady 75/106/EWG i 80/232/EWG oraz zmieniająca dyrektywę Rady 76/211/EWG (Dz. U. UE. L. z 2007 r. Nr 247, str. 17 z późn. zm.).
- Dyrektywa Rady z dnia 20 stycznia 1976 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do paczkowania według masy lub objętości niektórych produktów w opakowaniach jednostkowych (Dz. U. UE. L. z 1976 r. Nr 46, str. 1 z późn. zm.).
